Nhân dịp đồng bào thiểu số Tây Nguyên trung phần Việt Nam đang đòi quyền sống, tôi chợt nhớ một anh em tôi trong lực lượng Fulro; Không hiểu anh còn sống hay đã ra đi, ánh mắt anh hiền hòa chân thật lúc nào cũng mở rộng, chan chứa ân tình, vâng đó chính là:

Y-Duez-Niez mỗi lần chào kính anh nghiêm chỉnh, kèm theo tiếng kêu chắc nịch của hai đề giầy đinh chạm nhau, công việc giao cho anh không cần phải kiểm soát hay đôn đốc, mọi công tác anh đều làm cho xong việc, chứ không làm cho hết giờ, dù cấp chỉ huy khó tính nhất, tôi chắc rằng cũng phải vừa lòng về tác phong và lề lối làm việc của anh, tôi có với anh một kỷ niệm (sống- thật) khó quên, một kỷ niệm nhức nhối lan man trong trái tim, nó quyện lại trong nhiều kỷ niệm đầy tình tự, đời quân ngũ đầy ắp những kỷ niệm sống chết, tang tóc, chia lìa, kỷ niệm nào cũng đậm nét trên trái tim , lính chân thật, chất phác, chung tình, tin người và không thủ đoạn, nên khó bình tâm để suy gẫm “cơn đảo điên”, tôi muốn được cố gắng thuật lại những gì chúng tôi phải chịu đựng cả từ bạn lẫn thù, phủ trút lên đầu người lính những oan trái, những đạm bạc, những đam mê, những oán hờn, những ân tình .

Năm 1959 lúc tôi làm pháo đội phó, Pháo Đội A, Tiểu Đoàn 5 Súng Cối (106 Ly), Sư Đoàn 5 Bộ Binh, đồn trú tại Sông Mao, PhanThiêt; Pháo Đội Trưởng Trung Úy Nguyễn Trí Trung (hiện ông đang ở San jose, Cali; tuy đến tuổi hưu trí nhưng ông vẫn còn là nhân viên của hãng Sun), Pháo Đội B do Trung Úy Đinh văn Nê, Pháo Đội C do Trung Úy Lê văn Hy (sau là Đại Tá Chỉ Huy Trưởng Pháo Binh Quân Đoàn I ) Tiểu Đoàn Trưởng Trung Úy Cao Nguyên Khoa (sau là Đại Tá Chỉ Huy Phó Pháo Binh Quân Đoàn I, dưới quyền Đại Tá Lê văn Hy) Trung Sĩ Nhất Lê văn Oanh làm kế toán trưởng Pháo Đội A , người phụ tá cho TSI Oanh là Hạ Sĩ Y-Duez-Niez. Lúc đó tôi mới nhận thấy tánh tình và cách đối xử của người anh em thiểu số miền Tây Nguyên Trung Phần Việt Nam, qua anh Y-Duez-Niez : Kỷ luật, lễ phép, chân thật, trách nhiệm là những đức tính sẵn có ở anh, trời Sông Mao về mùa hè lúc nào cũng nồng nực khó chịu, ít khi nhiệt độ dưới 100 độ F., trên thì trời xanh, dưới thì cát oi ả hậm hực suốt ngày, ngay cả mùa lạnh ít khi trời chịu xuống dưới 80 độ F., vậy mà Y-Duez-Niez lúc nào cũng điềm tĩnh, công tác nào anh cũng chu toàn không cần nhắc nhỡ, không bao lâu sau anh giải ngũ, tôi được biết anh ở vùng, giữa Ban Mê Thuột và Pleiku, khi anh giải ngũ, rất tình cờ tôi có dịp tiễn anh trên sân ga Sông Mao, tôi đón tầu về Sài Gòn, anh đón tầu về Nha Trang cả hai đều trễ tầu, nên chúng tôi mới có dịp hàn huyên, bên ly bia giải khát chúng tôi hiểu nhau hơn, thân mật hơn, sau đó thư từ qua lại, nhưng không có dịp nào gặp lại anh, mãi cho đến.......

Biến cố 1-11-1963 hai anh em Tổng Thống Ngô Đình Diệm bị thảm sát, đồng bào thiểu số Tây Nguyên thấy vị vua của họ bị giết, cả Tây Nguyên đồng loạt nổi dậy chống đối Hội Đồng Quân Nhân Cách Mạng . Vì vậy ngày nay đồng bào Thiểu Số Tây Nguyên đứng dậy chống đối nhà cầm quyền Cộng Sản đòi quyền sống chỉ là sự bộc phát rất tự nhiên, năm 1963 lại một sự tình cờ nữa, tôi có mặt trong lực lượng phái tới để dẹp loạn Fulro, dẹp cái gì đây ? Ai phải ai trái đây ? Nhưng Quân Đội là phải thi hành, cũng may chưa có đổ máu thì ,,,,,,, .

Với tư cách là cựu Tư Lệnh Quân Đoàn II, người anh cả của Tây Nguyên, Trung Tướng Tôn Thất Đính đã hiện diện và vuốt ve, do ân tình cũ, làm tư lệnh Quân Đoàn II lâu năm, đồng bào Tây Nguyên coi ông như là một “Thống Sứ” của họ, nhờ vậy đồng bào thiểu số mới nguôi cơn thịnh nộ giết Vua, bất chợt tôi gặp Y-Duez-Niez có mặt bên những người lãnh đạo Fulro, buổi họp vừa xong, thấy tôi Y-Duez-Niez mừng rỡ chạy lại lễ phép chào hỏi làm mọi người ngạc nhiên, vì lúc đó Y-Duez-Niez đang được trọng nể, các vị Tư Lệnh, các vị có cấp bậc lớn, ai cũng muốn nói chuyện với anh, ai cũng muốn được anh đối xử thân mật, mà tôi lại được cái diễm phúc ấy, trong khi tôi chỉ là một sĩ quan cắc ké, đứng bất hợp pháp ngấp nghé, chầu rìa bên cạnh phòng họp, hỏi sao không trở thành cái đinh cho được, cho nên tôi kiếm cách chuồn sớm là thượng sách, chúng tôi chân thật ôm nhau, anh đổi cách xưng hô gọi tôi bằng anh và xưng em, mọi người ngơ ngác nhìn, anh hỏi tôi dồn dập, tôi không thể trả lời bất cứ một câu hỏi nào của anh lúc bấy giờ, tôi lại cũng không sao giải thích lý do Tổng Thống Ngô Đình Diệm bị giết, hơn nữa tôi cũng chẳng biết gì mà giải thích, vì có quá nhiều người trong cuộc, chủ chốt cuộc đảo chánh, hay tham dự cuộc đảo chánh, đang có mặt tại phòng họp, sau cùng không phải nhiệm vụ của tôi thì đúng hơn, hiểu ý tôi Y-Duez-Niez xin phép các cấp chỉ huy chiến trường đưa tôi ra ngoài, tôi được thượng cấp nhắn nhủ đủ điều, nhưng không điều nào tôi thấy có thể nói với người thuộc cấp cũ của mình, hiện đang là một trong những cấp lãnh đạo của Fulro.

Vừa ngồi xuống ghế tay chưa kịp nâng ly bia, Y-Duez-Niez bật khóc, anh khóc mùi mẫm, khóc nức nở, khóc tang thương, khóc uất hận, khóc như chưa bao giờ được khóc, mồ hôi và nước mắt chan hòa, anh gục xuống bàn một lúc sau, cố dằn cơn xúc động, anh kể tôi nghe cuộc đời của anh sau khi giải ngũ, anh về làm buôn trưởng, vì chính quyền cũng như đồng bào tin tưởng anh, cuộc sống chan hòa ấm áp, đầy ắp tình thương, thanh bình trù phú, “anh tin tưởng nhờ vị Vua đức độ cho nên Trời cho mưa thuận gió hòa, vì Vua là con Trời, nếu Vua thiếu đức độ Trời sẽ nổi cơn thịnh nộ với (con trời), gây phong ba bão táp, hay hạn hán, để dân chúng phải chịu lầm than, không biết bọn cầm quyền Việt Nam ngày nay có biết điều đó hay không” anh nói và đánh máy được tiếng Pháp rất nhanh, nói và viết được tiếng Việt trôi chảy, nói được ba thứ tiếng của đồng bào thiểu số, nhờ vào uy tín và sự hiểu biết hơn người trong buôn, cho nên anh được nhiều ưu đãi, vì vậy anh được đại diện thêm một số các buôn khác, đối với chính quyền anh có uy tín hoàn toàn, anh rất mến Trung Tướng Tôn Thất Đính, và ông cũng mến anh, đó là một sự thực không thể chối bỏ được, chính những tương quan này cuộc hòa giải mới dễ dàng. Lúc đầu tôi ngây thơ, nghĩ anh thương (Hoàng Đế) Ngô Đình Diệm mà khóc, nhưng không phải vậy, vị Hoàng Đế được đồng bào thiểu số Tây Nguyên Trung Phần quí trọng đó, nhưng ông chết đi chỉ làm cho đồng bào thiểu số Tây Nguyên mất đi niềm tin vào cấp lãnh đạo mới; Sự ra đi đau đớn của Hoàng Đế Ngô Đình Diệm, làm anh và đồng bào anh bàng hoàng, xen lẫn bất mãn, nhưng không làm anh đau xót bằng sự đau đớn trong lòng anh, sự đau đớn đã tàn phá cuộc đời anh, xé nát trái tim anh, cho nên anh vô cùng oán hận thâm tủy bọn lừa đảo, tất cả đồng bào của anh đã rõ, không bao giờ tẩy xóa được, anh thề sẽ phải trả thù, đồng bào anh sẽ chống đối, đồng bào anh và anh chỉ mong sao đưa sức lực của mình ra khẩn hoang canh tác mưu sinh, không đụng chạm, không hơn thua với ai, nhưng trời đất quỷ thần chưa thương, tang tóc đến với mọi người trong buôn và cả với gia đình anh .

Sau khi lau nước mắt, anh kể trong tiếng nấc xót xa, nghẹn ngào : Năm ấy em về quê hương của mình, lúc đầu tỉnh trưởng Ban Mê Thuột, sau đó bộ Sắc Tộc muốn xử dụng em, nhưng em nhất quyết từ chối, em sống xa nhà xa đồng bào của em lâu rồi, em muốn nhân dịp này sống cuộc đời bình thản, bên vợ con, bên dòng họ, sau gần 10 năm xa cách, một năm đầu em rất sung sướng sống trong căn nhà chòi bên vợ con, bên người thân, mọi người thương yêu kính nể, em là trung gian giữa chính quyền và các sắc dân trong vùng, nhưng trời không thương, thần linh không giúp, chiến tranh lan đến buôn của em, anh hãy bình tâm nghe em kể, gia đình em bỗng nhiên trở thành nạn nhân đầu tiên, mất mát, tan nát, cả buôn đang ấm no thanh bình, tự nhiên bọn quỷ mang kinh hoàng đến, chúng em phải sống trong địa ngục, em vẫn cứ tưởng như cơn ác mộng mới xẩy ra ngày hôm qua, dã man dến tột cùng, ác độc hơn thú dữ, thật khủng khiếp anh ơi, không ai có thể ngờ đây là sự thực, một sự thực tàn độc không lường được ! ! ! Y-Duez-Niez gục xuống khóc, tôi linh cảm thấy một biến cố tàn khốc đến với gia đình anh, đồng bào anh, tay tôi nâng ly bia đưa anh, hy vọng rượu sẽ vơi đi niềm u uất, tôi biết anh đang muốn tâm sự cùng tôi :

- Hãy nén cơn đau, hãy uống đi, rồi kể cho anh nghe tiếp đi; tôi tự nhận thấy nếu anh kể cho tôi nghe anh sẽ được bình thản hơn, nên tôi khuyến khích anh kể tiếp và im lặng nghe; Anh lấy khăn lau nước mắt, uống một hơi bia và kể tiếp .

Đêm hôm ấy thật kinh hoàng anh ạ, thần ác, quỷ sứ đến buôn, lúc đầu tiếng súng ở sườn đồi bên cạnh, gia đình em xuống dưới nhà sàn tránh đạn, mắt em nháy liên hồi thần linh báo cho em một điềm xấu, một điềm bất hạnh sắp đến với chúng em, toán quân mặc quân phục của Quân Đội Việt Nam Cộng Hòa ập tới, tập trung mọi người trong buôn lại, tên chỉ huy có râu quai nón, mang phù hiệu sư đoàn 22 bộ binh, đeo cấp bậc trung úy, chúng biết trước ai có súng, cho lệnh tập trung súng, xong chúng khám xét thật kỹ, chúng bắt đầu ngăn đàn ông, thanh niên riêng ra và trói lại, xong chúng bắt đầu rỡ thủ đoạn đê tiện, hãm hiếp đàn bà con gái, chúng em uất hận vùng lên nhưng chúng đã trói kỹ, và cho canh gác cẩn thận, anh ơi vợ em hét lên tiếng kêu thật hãi hùng, nàng cắn...............

.Y-Duez khóc ngất, anh đập tay mạnh xuống bàn, chai ly trên bàn nghiêng ngả, mọi người trong quán ngơ ngác, nhưng vẫn giữ im lặng ....... Anh ơi ! vợ em cắn...cắn lưỡi, anh ơi ! em nhìn thấy lửa trong mắt vợ em, nàng hét lên căm hờn, máu hai bên mép chảy dàn giụa, mắt nàng trợn trừng, răng nàng nghiến chặt, em cảm thấy như đầu em muốn nổ tung vì căm hờn, hai tay bị trói chặt, em vùng đứng lên nhưng bị ngay một báng súng gục xuống, lúc đó em thấy mình hèn quá không bảo vệ được người thân yêu của mình, em muốn liều mạng với chúng nhưng vô vọng, em điên rồ và oán trách tất cả mọi người lãnh đạo quốc gia, sao lại tàn nhẫn với đồng bào em như vậy, tiếng than khóc thật thảm não, tiếng sặc sụa giẫy chết của những người đàn bà bị hành hạ, em hét lên trong căm phẫn tột cùng, em ân hận đã giúp cho chính quyền, bây giờ nhận lãnh đớn đau này, tiếng van xin cầu cứu, vô ích ! ! vô ích anh ơi ! ! !.....................May quá cứu tinh tới anh ạ, bộ đội tới, hai bên giao tranh, sau đó lính quốc gia bỏ chạy, đồng bào thiểu số được Bộ Đội Giải Phóng Miền Nam giải cứu, còn ân tình nào hơn, còn oán hận nào hơn, chính em cho lệnh đốt hết buôn, bỏ hết tất cả theo bộ đội, trước khi đi chúng em chôn cất cho những người đàn bà xấu số Em quỳ bên mộ vợ em khấn nguyện thề sẽ rửa nhục cho nàng; Chúng em lên đường bỏ lại nơi sống ấm êm, mang theo lòng căm hờn thề quyết trả thù, ngay tuần lễ sau đó đồng bào chúng em, bọn thanh niên chúng em .....đã phục kích đoàn quân di chuyển ven rừng, chúng em đã toại nguyện, dù vậy cũng chưa đủ, thắng nữa cũng chưa vừa, vì vẫn không sao quên được mối thù bên lòng, rồi cứ như vậy nhiều trận phục kích sau này, phục kích trên núi đồi là sở trường của đồng bào chúng em, Quân Đội VNCH bị thiệt hại nhiều, chính em tưởng rằng mình làm đúng, còn gì sung sướng hơn khi được rửa hận trong lòng ..................................

Một năm sau, có lẽ vợ em chỉ bảo, vợ em linh thiêng lắm nàng hiện về nhiều lần, lần nào cũng khóc lóc, người chết tỉnh táo hơn người sống anh ạ, mỗi lần em chỉ huy phục kích là đêm hôm trước nàng về ngay chỗ em nằm bảo đừng đi, em không hiểu ý của nàng, tại sao em trả thù cho nàng cho đồng bào, nàng lại không vui, em u mê nào có biết, từ đó trở đi bọn Cộng Sản tin em lắm, chúng cho em nhiều quyền, em được đi họp, đi công tác nhiều lần, sau này một chuyến công tác về Đức Dục, Ban mê Thuột, chuyến công tác này vợ em về chỉ bảo em, nhờ vậy em nhận ra thằng chính trị viên trung đoàn, chính là thằng đã hiếp vợ em; tên này không ngờ em đã nhận ra hắn, dù rằng hắn không còn râu quai nón, nhưng dáng điệu, giọng nói, tiếng cười và chiếc thẹo nhỏ dưới mắt trái làm em nhận ra, đòn đau nhớ lâu không thể nào lầm được, em như người mê bừng tỉnh, mới hiểu ra mình đã bị lừa, đồng bào mình đã bị lừa, chúng đóng kịch anh ạ, mình đã dại dột giết oan người khác vô tội, hình ảnh giẫy giụa cựa tử của vợ em, của đàn bà con gái trong buôn, dòng máu bên mép vợ em làm sao em quên được ; Lòng đã quyết tâm trả thù, nẻo sáng đã thấy, nhân lúc không ai nghi ngờ, bên bờ suối vắng em đã thanh toán tên chính trị viên, một nhát dao rừng, đầu lăn dưới suối, em gói đầu hắn lại, rồi vùi thây hắn thật kỹ, không một vết máu để lại, chúng có đi tìm, gọi tên vang cả khu rừng nhưng không thấy, chúng không ngờ cấp chỉ huy của chúng bị thanh toán bởi người chúng cho là trung kiên như em, em cẩn thận mang đầu hắn về cúng trước mộ vợ em, em đã trả được thù (nhà) cho vợ em, từ đó mỗi lần nàng hiện về mặt vẫn âu sầu, nhưng không còn than khóc nữa, êm xuôi em mang đồng bào thiểu số trở vềà với anh em Fulro, thù nhà em trả xong nhưng còn đồng bào em, xin anh hãy cầu nguyện cho chúng em, em còn phải trả thù cho đồng bào thiểu số Tây Nguyên, anh yên tâm người thiểu số Tây Nguyên sẽ không oán hận người quốc gia đâu ! ! ! Em thề sẽ phải trả thù, em phải lấy công chuộc những lỗi lầm mình đã gây ra, xin mọi người hãy tha thứ cho em, xin anh hãy thương em như ngày nào, thỉnh thoảng anh biên thư cho em, khi nào về đây anh nhớ ghé thăm em, còn mặt trời thì em còn phải trả thù cho vợ em, cho đồng bào em, thù này chưa trả xong, anh hãy tin em, em sẽ trung thành mãi mãi với chính phủ, với người Quốc Gia, vì người Quốc Gia không xấu, không man rợ như bọn Cộng Sản, chúng nói hay lắm, chúng giết hại dân lành không thương xót, anh ơi ! đừng bao giờ anh tin Cộng Sản, chúng có rất nhiều thủ đoạn lừa lọc, những thủ đoạn đó người quốc gia không ngờ, không giám làm như chúng .

Sau khi kể xong câu chuyện thương tâm của chính mình và đồng bào mình, vở tuồng bất nhân, mà chỉ bọn vô thần mới có thể làm được, anh trút được nỗi niềm u uất riêng tư, nét mặt anh tươi lên, nhưng đanh thép hơn, ánh mắt anh vẫn còn chứa đựng lòng căm hờn, anh chất phác chân thật, hiền lành, tôi không ngờ anh biểu lộ lòng cương quyết, trong ánh mắt trong lời thề, trước khi chia tay, tôi bắt tay anh thật chặt, dặn dò :

-Em đã bị lộ rồi, chúng đã biết ai giết người của chúng, vì em về đây với anh em Fulro, chính hành động đó nói rõ mọi vấn đề, thận trọng em nhé .

-Em biết.....em sẽ cẩn thận .

Ngay năm sau 1964 tôi hoàn toàn mất liên lạc với Y-Duez-Niez, tới năm 1971 tôi có nhờ Chuẩn Tướng “Lam Sơn” tìm, lúc đó ông đang là Tư Lệnh Phó Quân Đoàn II đặc trách diện địa, nhưng vô vọng không ai biết Y-Duez-Niez, tôi chợt hiểu có lẽ anh đã về với vợ anh, xin anh hãy chỉ đường đi cho đồng bào của anh, như vợ anh đã chỉ đường đi cho anh .

Trong số những nhà lãnh đạo cận đại, có ba câu nói tôi hay suy nghiệm tôi thấy câu nào cũng hay, cũng đáng cho chúng ta suy nghiệm:

Lenine nói (những người thiếu hiểu biết, mà họ nhiệt tình quá, sẽ trở thành những tên phá hoại) sau đến Hồ Chí Minh nói : (không gì quí hơn Độc Lập, Tự Do) chúng ta đã biết như vậy từ lâu, sau cùng là Nguyễn văn Thiệu nói : (đừng nghe những gì Cộng Sản nói, hãy nhìn kỹ những gì Cộng Sản làm), Y-Duez-Niez tôi nghĩ anh không nghe được TT Thiệu nói, nhưng anh là người đã nhận rõ những gì Cộng Sản đã làm, bây giờ với người thiểu số Tây Nguyên chúng ta chỉ cần nhắc lại, những gì Cộng Sản đã làm: cướp đất, cấm đạo, cấm đi lại tự do, hãm hại dân lành, chính những yếu tố này đã cho họ thấy đâu là chính đâu là tà, họ so sánh những gì trước đây họ đã được hưởng, bây giờ những gì họ đã bị tước đoạt, họ tin tưởng mùa màng thu hoạch kém, là do người đang cầm quyền quốc gia, tức là vua (thiên tử, con trời) ăn ở bất nhân nên trời đất phạt, đừng nói với họ những mớ khẩu hiệu mơ màng, mạnh bạo, oán hờn vô nghĩa, không thực tế, đời sống của họ rất đơn giản, họ chỉ cần đời sống thanh bình, tự do thờ phụng, có đất đai để canh tác, họ không cần tiền bạc danh vọng, cho nên sự suy nghĩ của họ cũng rất đơn giản và thẳng thắn.

Tất cả những mánh lới lừa lọc rồi qua đi, để lại nguyên hình gian trá, phơi bày nguyên vẹn dưới ánh mặt trời, (không gì quí hơn thành thật, ngay thẳng); Đất nước chúng ta hiện nay đang có độc lập ? tự do ? Độc lập dưới chính sách độc tài đảng trị, tuân theo đường lối của ngoại bang, hại dân hại nước, Độc lập nhưng người dân không có quyền bầu người lãnh đạo mình; Độc lập nhưng một nhóm người thay phiên nhau vơ vét tài sản quốc gia làm của riêng của mình ; Tự do vơ vét, tham nhũng, hối mại quyền thế là (vì dân, cho dân, nên đè dân nghèo xuống hàng thấp nhất thế giới, vì dân cho nên áp dụng chính sách ngu dân cho dễ nói láo, lừa bịp dân);Tự do nhưng chỉ tung hô theo ý đảng Cộng Sản Việt Nam; Tự do nhưng muốn cư trú trong nước phải có hộ khẩu; Tự do tôn giáo nhưng phải tuân thủ giáo điều quốc doanh; Tự do hội họp nhưng phải xin phép ......v..v...Bọn cầm quyền hay bộ chính trị hiện tại đa số không có trình độ Đại Học (thiếu hiểu biết) họ rất nhiệt tình (vơ vét), cho nên họ chính là bọn đang phá hoại quốc gia, Y-Duez-Niez anh đã vì tự do mà theo bọn vô lại, chúng lừa lọc để anh tin chúng, chúng để nguyên hình cho anh nhận diện được trò ác thú của chúng, chỉ bọn người đội nốt cáo mới có thể làm được như vậy, con người có lương tâm không ai có thể diễn vở tuồng thú tính, như anh và đồng bào thiểu số Tây Nguyên là nạn nhân, “xin hãy nhìn rõ những gì Cộng Sản làm”.

Tự cổ chí kim chưa bao giờ dân ta phải đi làm thuê làm mướn cho ngoại bang, từ những nơi lầm than lạnh lẽo nhất thế giới như Tây Bá Lợi Á, cho đến những nước nóng nực như Trung Đông, rồi sang Đông Âu, đâu đâu cũng thấy con Hồng cháu Lạc, lầm than khổ cực, chỉ với mục đích duy nhất kiếm miếng cơm manh áo cho chính mình, cho gia đình mình, một chút trả công ơn sinh thành dưỡng dục, kiếm lợi cho bọn đầu sỏ Buôn Dân Bán Nước.

Những thiếu nữ thơ ngây trong trắng, vì cuộc sống dưới chế độ cai trị hà khắc Cộng Sản, quá lầm than khổ cực, thiếu thốn mọi bề, cần một vài trăm Đô La cho cha mẹ bớt khổ cực, cho nên đành nhắm mắt làm vợ ngoại nhân, không biết mặt người chồng tương lai của mình, không biết tương lai mình sẽ về đâu, để rồi phải lâm vào cảnh lầm than tủi cực buôn hương bán phấn, trên thế gian này có quốc gia nào chấp nhận cho con dân của họ xuất ngoại, rồi phải lâm vào cảnh khốn cùng như đất nước Việt Nam ngày nay, một lần thì bọn cầm quyền có thể che mặt nói là tại “ chúng tôi ngu nên bị lừa ‘ ấy vậy mà cả trăm ngàn lần, bọn cầm quyền hiện tại vẫn an nhiên cấp giấy xuất cảnh cho dân mình tiếp tục làm món hàng mua vui cho ngoại nhân, hỏi rằng có cuộc đổi chác mua bán nào bất nhân hơn, cuộc buôn bán dân này sẽ phải ghi vào lịch sử buôn bán người có một không hai trên thế giới; nhân loại này có chính phủ nào nhận tiền của ngoại bang, để rồi biết trước thế hệ tương lai của đất nước sẽ phải lấy chồng ngẫn ngờ, điên dại, lấy chồng già hơn mình bốn năm chục tuổi, lấy chồng đang làm ma cô, rồi tên ma cô này có thể hàng năm cưới vợ Việt Nam mà vẫn được chính phủ Việt Nam chấp thuận, miễn sao có tiền nộp cho cửa quyền là được, thật là đau đớn cho con dân Việt, cuộc buôn dân này chỉ có thể xẩy ra cho một nước duy nhất là Việt Nam, một nước có trên bốn ngàn năm văn hiến, một nước có đảng Cộng Sản đang cai trị, một nước mà con dân lưu lạc xứ người đang chia rẽ nhau trầm trọng.

Ngay chỉ vì xác định địa danh ải Nam Quan cũng tốn bao giấy mực, trong khi nhiệm vụ hiện tại còn quá nhiêu khê còn cần đồng tâm hiệp lực, những việc tranh cãi vô bổ chỉ làm cho tiềm năng của chung bị cùn cụt theo năm tháng; Y Duez Niez cũng vì hai chữ tự do mà anh trở về với hàng ngữ Quốc Gia, hiện giờ anh đang ở đâu, anh còn sống hay anh đang phiêu đãng bên vợ anh, người yêu duy nhất của anh, nếu anh còn sống xin anh cho chúng tôi bài học quyết tâm như anh đã quyết tâm đi và rồi quyết tâm trở về, và bài học đoàn kết bên nhau, như anh đã làm , nếu anh đang bay lơ lửng trên mười phương, xin anh hãy hướng dẫn cho chúng tôi biết nẻo sáng mà đi.

Bản tuyên ngôn độc lập, hùng hồn và chính xác, mạnh bạo và thẳng thắn, do danh Tướng Lý Thường Kiệt đọc tự ngàn xưa cho đến ngày nay, không hiểu có còn giá trị hay không?

Nam-quốc sơn-hà Nam đế cư
Tiệt nhiên định phận tại thiên thư
Như hà nghịch lỗ lai xâm phạm
Nhử đẳng hành khan thủ bại hư

Khi mà bọn đầu đàn của chính phủ Việt Nam ngày nay dâng đất dâng biển của cha ông cho quan thầy, miễn sao có lợi cho đảng cho phe nhóm, miễn sao có chiếc dù che chở cho sự phản bội dân tộc của mình, thật đúng là bọn Bán Nước, máu của cha ông chúng ta đã đổ đễ gìn giữ bờ cõi, nhắc nhở con cháu là bao nhiêu tấc đất tấc vàng bấy nhiêu, danh tướng Lý Thường Kiệt đã khẳng định, xác nhận bờ cõi nước Việt, nhưng bọn bán nước làm ngơ, cuộc bán nước sẩy ra từ thời nhà Mạc, cách nay mười thế kỷ, lịch sử lại tái diễn ngay tại thời đại của chúng ta, bây giờ chúng ta còn xứng đáng, quỳ trước bàn thờ Tổ Quốc, Tổ Tiên khấn vái, thề nguyền hay không ? Trong khi chúng ta cứ nghoảnh mặt làm ngơ cho bọn Buôn Dân Bán Nước an nhiên tự tại.

Y-Duez-Niez đất nước chúng ta đang bị bọn cầm quyền đầy mưu lược xảo trá, cũng như chúng đã xảo trá với anh, trí khôn của chúng không để ích quốc lợi dân, mà để hại dân, để mưu cầu tư lợi cho đảng và phe nhóm, trí khôn của chúng là trí khôn của loài chồn, chuyên hãm hại đồng chủng yếu thế hơn, chuyên lừa lọc, vậy mà chúng tôi còn u mê lầm lạc, gấu ó nhau theo xúi giục của quân thù, vẫn còn đang nghe” những gì Cộng Sản nói” để rồi chia rẽ, để rồi chia đôi, chia ba, ngăn cách, tôi tin rằng từ phương trời xa thẳm, Y-Duez-Niez anh cũng đau xót..........Chị đã nương theo hồn thiêng sông núi, nương theo tinh anh dân tộc, nương theo sự phù trợ của các đấng linh thiêng của đồng bào thiểu số Tây Nguyên, nhận diện quân thù hướng dẫn anh trả được thù nhà, nhưng còn thù chung của đồng bào thiểu số Tây Nguyên Trung Phần, của cả dân tộc chúng ta còn đó Y-Duez-Niez tôi tin rằng anh đang ở phương trời mầu nhiệm, trên cao xanh anh thấy rõ, xin anh hãy hướng dẫn chúng tôi như chị đã hướng dẫn cho anh biết nẻo sáng mà đi, anh cũng đã bị quân thù dùng quỷ kế lừa lọc mà theo chúng, anh cũng đã từng cầm súng bắn người quốc gia, anh cũng đã từng nhận diện quân thù để rồi biết đâu là bạn biết đâu là thù, anh là ngọn hải đăng cho đồng bào anh theo, đi cho đúng đường dù khó khăn gian lao, cũng phải biết đường trở về với chính nghĩa như anh đã làm và đồng bào anh đã làm................. Dân Tộc chúng ta còn đó, đồng bào chúng ta còn đó, nhưng sống trong thống khổ nhục nhằn, biết đến bao giờ con dân nước Việt đang lưu lạc khắp Năm châu Bốn bể biết nhận diện quân thù, để quây quần bên nhau rửa mối thù chung.

Y-Duez-Niez xin anh hãy chỉ cho chúng tôi đi đúng đường, như chị đã chỉ lối cho anh đi đúng đường ./.