AN HƯỞNG TUỔI VÀNG

Vài vấn Ðề Ưu Tiên Ðể Giữ Gìn Sức Khỏe Của Tuổi Vàng

Bác Sĩ Nguyễn Ý-ÐỨC



When grace is joined with wrinkles, it is adorable.There is an unspeakable dawn in happy old age.- V. Hugo.

Tuổi Vàng là giai đoạn tuổi mà ta sẽ trải qua sau khi đã đóng góp nhiều công sức, tâm não cho nhân quần, xã hội cũng như cho gia đình, con chaú. Ðấy là cái tuổi từ 65 trở đi, cái tuổi mà xã hội cho mình caí quyền vui thú điền viên với nhữnh khoản tr" cấp luật định đủ bảo đảm đời sống về hưu. Ở tuổi này, sức khoẻ con người, nói chung, phụ thuộc vào nhiều yếu tố. Có loại yếu tố bất di bất dịch, ngoài tầm kiểm soát của mỗi cá nhân như chủng tộc, đặc tính di truyền, phái tính... Ngược laị, cũng có một số yếu tố mà khi muốn duy trì một sức khoẻ tốt, ta có rất nhiều ảnh hưởngthay đổi như những thói quen tốt xấu trong nếp sống hàng ngày ; mức độ quan tâm tới việc chăm lo sức khoẻ, sự lượng định chính xác các điều kiện y tế trong môi trường sinh sống; thaí độ thích ứng cuả mỗi người hiện tượng lão hóa ; nghệ thuật ẩm thực, dưỡng sinh; phương pháp vận động, rèn luyện cơ thể... Chúng ta hãy phân tích những yếu tố vừa đan cử, rút tiả ra những đường hướng, những quy luật cần theo để có một tuổi vàng an lạc.

1- Mối Quan Tâm Về Y Khoa, Y Tế

Sự quan tâm, chăm sóc này là điều ta cần thực hiện liên tục trong suốt cuộc đời, và với tuổi vàng, nó trở thành cấp thiết hàng đầu.. Ở tuổi này, cơ thể con người đã hứng chịu biết bao nhiêu đổi thay về thể xác lẫn tâm hồn, những đổi thay đã làm suy yếu hệ thống phòng ngự chống bệnh tật, phản ứng laị những điều kiệnkhắc nghiệt trong thiên nhiên để sinh tồn.. Người ở tuổi này phải chủ động, tích cực trong việc chăm sóc sức khoẻ của mình, phải hiểu rõ những vấn đề mình đang và sẽ phải đối phó, vì những nhu cầu về y tế hoàn toàn thay đổi, khác biệt với lứa tuổi 30, 40.

Ở tuổi vàng, những thay đôỉ cuả cơ thể thì từ đầu tới chân, từ hồn tới xác.- Theo thời gia, tuổi tác, tế bào thần kinh bị huỷ diệt dần dần, lượng máu nuôi dưỡng óc giảm, trí nhớ kém, đôi khi hay bị ngất siủ trong giây lát. Sự suy nghĩ bắt đầu chậm chạp, rối loạn, nhầm lẫn
* - Mắt mờ, thủy tinh thể trở nên cứng đục, võng mạc kém nhạy cảm với ánh sáng, thị giác giảm khi nhìn vật ở gần hay vật trong bóng tối.
* - Tai nghễnh ngãng, khó bắt được các âm thanh có tần số cao và tiếng noí thường.
* - Ăn uống mất ngon, thức ăn như đắng chát vì tế bào vị giác trên lưỡi ngày một biến dần, miệng luôn luôn khô bởi hiệu năng bài tiết của hạch nước giảm thiểu tới mức đáng ngại.
*- Khứu giác kém tinh tế vì muĩ không phân biệt và nhận được mùi của hóa chất, thực phẩm.
* - Nhịp tim chậm, lượng máu xuất tim giảm, cơ tim xơ cứng, dễ bị suy tim, gây ngất sỉu, không cáng đáng được những công việc nặng nhọc. Hơi thở ngắn đi và thoảng nhẹ, lượng dưỡng khí trong máu giảm bớt, khó thớ khi lên cao độ, dễ thấm mệt khi làm việc chân tay.
* - Gan teo, lượng máu lưu thông qua gan giảm, chức năng thanh lọc độc chất kém hữu hiệu, thuốc uống vào được giữ trong cơ thể lâu hơn và ở mức độ cao hơn.
* - Thận cũng nhỏ đi, máu lưu thông qua thận giảm, nước tiểu loãng, khả năng tống xuất chất muối kém, nói chung, các biến đổi đó dễ gây sự khô nước trong người và kéo daì tác dụng cuả nhiều loaị dược phẩm.
* - Cơ bàng quang yếu, gây chứng khó tiểu và không nín đaí được.
* - Nhiếp hộ tuyến xưng, gây bí tiểu, đôi khi phải thông tiểu cho dễ chiụ.
* - Lớp mỡ dưới da teo đi, tuyến mồ hôi và tuyến nhờn kém hoạt động, làm da khô, nhăn nheo, dễ bị tổn thương, ít chịu đựngđược nhiệt độ lạnh gía.
* - Hệ thống miễn nhiễm yếu kém, sức sản xuất kháng thể bị trì trệ, cơ thể dễ bị nhiễm trùng với tốc độ lan tràn nhanh chóng.
* - Ðời sống tính dục cũng có nhiều thay đổi, nhưng nói chung thì khả năng tình ái ở nam giới cũng như ở nữ giới tồn tại tới tuổi 80, 90.

Về tâm thần, khả năng thâu nhận kiến thức bằng suy luận, trực giác hay giác quan có những thay đổi quan trọng. Trí nhớ kém cỏi dần. Khả năng nhận thức đánh gíá , nhận biết lời nói, nhận thức thị giác, nhận thức về liên hệ không gian đều giảm. Tri thức lỏng, gồm khả năng thích nghi với hiện trạng mới và giải quyết cấp bách các vấn đề, giảm đi với tuổi già.Tri thức kết tinh laị tăng lên. Tri thức này bao gồm khả năng thu nhập, tích tụ những hiểu biết về vũ trụ, ngôn ngữ, sự việc, ngày tháng, tên tuổi, nghề nghiệp...Thành ra khi ngồi hầu chuyện với một trưởng lão, ta cứ được nghe các vị kể vanh vách những sự việc xẩy ra xưa rất xưa. Cũng trong phạm vi tâm thần, ngừời già có những phản ứng tâm lý như phiền não, trầm mặc bi quan, thích cô đơn, giảm quan hệ qua laị, hay than thân trách phận hoặc oán trách người khác, đánh giá thấp về khả năng bản thân mình... Có những người đang năng động, đột nhiên thu mình, bạn bè mời sinh hoạt, ăn uống, đều từ chối ; laị dẹp bỏ những hoạt động mà trước đây họ say mê. Lý do chính là TÔI GIÀ RỒI. Con caí nhiều khi phê bình Bố tôi không còn là bố tôi của mấy năm về trước hoặc Tôi không thể nào hiểu được mẹ tôi nữa ...

Biết được những thay đổi trong cơ thể và những chứng bệnh của mình chưa đủ, ta còn cần hợp tác chân thành với người thầy thuốc gia đình. Cũng phải lựa chọn một thầy thuốc có lương tâm chức nghiệp, sằn sàng dành thì giờ cho mình, chăm sóc mình, giaỉ thích kỹ càng bệnh tật và nhu câù trị liêụ với tinh thần lương y như từ mẫu. Lựa một thầy thuốc chỉ quan tâm tới mình khi mình đau ốm thì có thể là một lựa chọn chưa chín chắn. Ngoài ra, cũng nên gây mối giao haỏ tốt với cô y tá của ông Bs, vì : quan xa, nha gần, cô ta sẽ là người mà ta tiếp xúc nhiều hơn như lấy hẹn, hỏi thuốc, hỏi kết quả thử nghiệm hoặc xin mua thêm thuốc..

Hãy tích cực trong việc tự săn sóc sức khoẻ. Ngăn ngừa bệnh bằng sự chích ngừa như bệnh cúm, bệnh viêm phổị..Tham dự chương trình sớm khám phá ra bệnh như chụp hình nhũ hoa tìm kiếm ung thư vú, khám nhiếp hộ tuyến... Khám sức khoẻ tổng quát hàng năm dù không có bệnh. Sự khám tổng quát này nhắm mục đích là tìm ra những dấu hiệu của bệnh trước khi bệnh phát tác. Trong dịp này, thầy thuốc sẽ có cơ hội giải đáp những thắc mắc cuả ta, kiểm tra toàn bộ sức khoẻ của ta, tâm thần cũng như thể xác Ðây cũng là dịp để thầy thuốc làm một số thử nghiệm về maú để coi mức độ đường, cholesterol, hồng cầu..., về nứơc tiểu để coi tình trạng hệ thống bài tiết nước tiểu... hoặc thực hiện những thử nghiệm khác. Khám ngực, khám hâụ môn, làm Pap Smear tử cung qúy bà... cũng nằm trong chương trình khám sức khoẻ tổng quát hàng năm. Rồi sử dụng thuốc men đúng lời chỉ dẫn, giữ hẹn tái khám, kiêng khem trong việc ẩm thực, ngủ nghỉ đầy đủ..để gìn giữ tuổi vàng.

2 - Thái Ðộ Tích Cực Trước Tiến Trình Lão Hóa

Ðã sống tới tuổi 65, thì sẽ có nhiều triển vọng là ta sẽ sống tới tuổi ngoài 80, thành ra giai đoạn tuổi vàng có thể là khoảng thời gian lâu hơn là tuổi trung niên hay thiếu niên. Ðể an hưởng tuổi vàng, ta phải có một thái độ ứng xử tích cực. Như nhà hùng biện Ciceron đã noí :"Ai cũng hy vọng sống tới tuổi cao, nhưng khi tới đó thì lại than phiền. Người khôn ngoan sẽ đối diện với sự gìa một cách nhẫn nhục, vì chống cự laị với thiên nhiên thì cũng vô dụng như cuộc chiến của những người khổng lồ chống laị những thần linh ".

Ðối diện với tiến trình lão suy, con người có thể hoặc phe lờ không để ý tới nó, bực bội với nó, sợ hãi khi thấy nó từ từ tiến tới, hay là hân hoan chờ đón nó. Nhưng không tránh được nó.Một thái độ ứng xử tích cực, xây dựng, là cần.Vạn sự khởi đầu nan. Cuộc hành trình đi vào tuổi vàng không phải bắt đầu bằng bước chân đầu tiên, mà bằng cái ý định là sẽ cất bươc lên đường. Rồi từ đó, tuỳ theo chương trình, kế hoạch, tuổi vàng của ta sẽ hoặc hào hứng, đầy sinh động, nhiều sáng taọ , ích lợi cho người cũng như cho ta... hoặc buồn tẻ, vô vị.

Kinh nghiệm cho hay, cái quan niệm của ta về tuổi gìa có nhiều ảnh hưởng tới nếp sống và tiến trình của sự gìa.Cũng như có một liên hệ chặt chẽ giữa tâm thần và thể xác, cảm xúc với sức khoẻ, bệnh tật.

* Cái quan niệm tâm bất lão, trường thọ, lòng trẻ sống lâu, cũng như Lạc gỉả trường thọ, ưu gỉa dị yểu, vui vẻ lạc quan sống lâu, ưu tư phiền não chết sớm, muôn đời còn gía trị.Hãy luôn luôn lạc quan. Albert Einstein đã có nhận xét:"Người lạc quan suốt ngày thâý ánh sáng mầu xanh, còn người bi quan chỉ thấy mầu đỏ ".Còn nhận xét của Abraham Lincoln thì đúng cho cả trẻ lẫn gìa : "Nhiều người sống sung sướng, hạnh phúc đúng như quyết định là họ muốn sung sướng ".

* Hãy trở thành cần thiết cho mọi người. Sằn sàng làm nhừng việc lớn, nhỏ cho tha nhân.Làm cho người khác cảm thấy sung sướng là họ đươc chăm sóc, ưu aí.

* Giữ phần chủ động cuộc đời mình : tỏ ra mình còn hữu hiệu, còn khả năng, không cần phụ thuộc vaò ai. Giữ phần chủ động giúp ta khắc phục được những chông gai trên đoạn đường còn laị cuả cuộc đời.

* Tiếp tục học hỏi.Các cụ ta thường bảo ông baỷ mươi học ông baỷ mốt.Ðừng để khả năng học hỏi cùn dần với thời gian.Có người đã ví bộ óc như một chương mục đầu tư , càng dùng nó thì càng có lợi cho ta hơn, ta càng giầu thêm kiến thức mới.

* Luôn luôn giữ bề ngoài cho tươm tất, chải chuốt.Nữ giới thọ hơn nam giới, một phần có lẽ vì họ lúc naò cũng mặc đẹp đẽ, trang điểm nhú sắp đi dự dạ hội. Chả bù với nhiều vị nam thì mặc sao cũng được, lơ là chăm sóc cả cái răng cái tóc là góc con người. Nom nó GIÀ con người đi.

* Ðừng để mình bị cô đơn, lẻ loi.Nếu độc thân hay không có bạn trăm năm, đồng hành thì hãy kiếm lấy một người.Trong sinh hoạt hàng ngày, hãy ráng gần gũi với người này người khác.

* Bớt tư dục, kiềm chế phẫn nộ, gạt bỏ tâm tư xấu, ngăn ngừa căng thẳng thần kinh, tránh tranh chấp mà nên nhượng bộ. Hãy cố gắng suy nghĩ như Ciceron:"Tuổi gìa chỉ được kính nể khi nó tự tranh đấu, duy trì cái tư cách cá nhân của mình, tránh bị lệ thuộc, và khẳng định lãnh quyền kiểm soát cái vị trí trong xã hội cuả nó cho tới phút chót của cuộc đời. Bởi vì cũng như tôi thích ở người trẻ có phảng phất một vaì nét già , thì tôi đồng ý ở người gìa cũng mang một chút trẻ trung".

3 - Ðiều Dưỡng Ăn Uống

Nói về điều dường ăn uống thì ta thấy có ở cả trăm pho sách trong thư viện.Phép ăn uống với thưc phẩm dinh dưỡng là mối quan tâm hàng đầu của con người, nhất là ở các nước có nền kinh tế kỹ nghệ cao.

Hỏi rằng có một công thức nấu ăn nào toàn hảo cho tuổi thọ trường sinh, thì câu trả lời là không có. Nhưng những lời khuyên thực tế sẽ là :thực phẩm phải đa dạng, phẩm chất dinh dưỡng cao và cân bằng. Con người, nói chung, không giống các sinh vật khác ở chỗ là ta không phải di chuyển để lùng kiếm thức ăn hay lo không kiếm đủ thức ăn, mà ta laị lo là làm sao không-chỉ-ngôì-đó-mà-ăn hoặc ăn-quá-nhiều.Thực phẩm ở đây qúa dư, chỉ cần muốn ăn gì và có tiền là xong.Nhưng ăn nhiều mà không hoạt động thì thật nguy thay.

* Biết lưạ thứ ăn thích hợp - Ở Hoa kỳ, năm 1990 một đạo luật liên hệ tới việc liệt kê phẩm chất, thành phần của thức ăn đã được ban hành, mục đích là để giới tiêu thụ dễ chọn lựa thức ăn hợp với nhu cầu của mình.Những nhãn hiệu đó không hoàn toàn đáng tin cậy, nhưng ít nhất nó cũng có gía tri hướng dẫn.Ta nên coi kỹ nhãn hiệu phân tích này để lựa thức ăn.

* Khi nào thì ăn ?Tất nhiên sẽ có câu trả lời :đói là tôi ăn.Vậy khi nào thì đói, đói bụng hay đói con mắt ? Lai nữa : ăn để sống hay sống để ăn ? Á Ðông quan niệm để sống lâu chỉ nên ăn ba phần đói, bẩy phần no.Tây phương có thói quen : bữa sáng bữa trưa nhẹ, bữa tối thịnh soạn. Tiện đấy, vì sáng dậy vội vã đi làm, chỉ đủ thì giờ để chiêu một ly cà phê, trưa ngồi ở sở vừa làm việc vừa nhai miếng bánh mì kẹp chả.Tối về rảnh rang, ta làm một bữa cơm rượu no nê, rồi lên giường ngủ.Thế là cholesterol lên.Thế là những tảng mỡ không mời mà ngang nhiên xâm lăng vùng bụng, vùng hông . Từ hơn ba chục năm trươc, taị viện Ðaị Học Chicago, Clarence Coln đã chứng minh là những người ăn một bữa no mỗi ngày thì cholesterol sẽ cao hơn ở những ngươì nhâm nhi nhiều lần trong ngày.Và đây cũng là lý do mà cholesterol ở nữ giới, lúc thiếu thời, thấp hơn ở nam giới, vì quý bà hay ăn qùa vặt nhâm nhi suốt ngày, còn quý ông thì nhồi nhét một bữa cho xong. Ăn một bữa no cũng bắt buộc sự biến hóa thức ăn phải làm việc qúa sức, vị tố tiêu hóa, nhất là Insulin, phaỉ làm việc cật lực trong một thời gian qúa ngắn, đôi khi bị khuyết điểm.Tốt hơn hết là tuổi gìa ta nên cứ nhâm nhi chút một.

*- Tránh thực phẩm có nhiều chất mỡ, nhât là mỡ động vật. Mỡ bão hòa, làm tãng cholesterol trong máu.Mỡ thực vật, không bão hòa, làm giảm cholesterol.Gỉan dị nhất là ăn thịt nạc, thịt gà, vịt, cá ;bỏ lớp da gà đầy chất mỡ ; hấp hay nướng nhiều hơn là chiên ;thay thịt bằng rau, trái cây ; uống sữa có ít mỡ ...

*- Ăn thực phẩm có nhiều chất carbohydrates như rau, trái cây hạt ngũ cốc. Vừa rẻ lại tốt lành và cũng có nhiều năng lượng.Cơ quan Natural Research Council khuyên ta nên dùng 5 serving trái cây và rau mỗi ngày, 6 tới 11 servings hạt ngũ cốc. Nên nhớ là ở nước Mỹ có ít nhất trên ba triệu người ăn chay mà họ vẫn sống lâu.Như vậy ăn chay chắc phải có một gía trị dinh dưỡng nào đó.Laị nữa : khẩu phần ăn của các lực sỹ vô địch trước khi tranh gỉai đều có nhiều carbohydrates, là một lý do để ta tăng số lượng rau và trái cây trong bếp và trên bàn ăn của chúng ta.

*- Một vài ý kiến về chất đạm protein. Con người chúng ta được dựng lên bằng chất protein, từ trái tim, bộ óc, tới bắp thịt.Chất đạm có nhiều nhất trong thịt, nhưng cũng có trong thảo mộc, nhất là các cây thuộc họ đâụ : đâụ hoà lan, đậu cô ve, đậu nành.. Khoa học đã chứng minh là một khẩu phần có nhiều chất thịt súc vật làm tăng hiểm họa bệnh tim. Với tuổi cao, chúng ta nên theo một chế độ thực phẩm với thịt nạc, sữa ít mỡ, nhiều rau, trái cây.

*- Nước và muối cũng cần được lưu ý -Trong cơ thể, tỷ lệ nươc lên đến 60%, mỗi ngày trái thận lọc gần hai trăm lít máu mà chỉ thải ra có 1/100. Như vậy cơ thể đòi hỏi một số nưóc tối thiểu mỗi ngày để sống.Trung bình ta cần phải uống 1 lít rưỡi nước mỗi ngày, và uống khi cần để tránh tình trạng khô nước hay loãng tiểu.Nước không có calories, không có khoáng chất, không mất tiền, lại còn là chất bôi- trơn tốt cho cơ thể. Còn muối thì chỉ cần một phần tư thìa cà phê mỗi ngày là đủ.Dân tộc dùng nhiều muối, như người Nhật, thường có nhiều trường hợp cao huyết áp.

*- Gần đây, chất xơ trong thảo mộc và trái cây cũng được nhăc nhở tới nhiều vì nơ có công dụng trong việc hạ thấp lượng cholesterol trong máu, tăng tốc độ qúa cảnh của thức ăn trong ruột, tránh được táo bón và viêm ruột. Chất xơ không có gía trị dinh dưỡng mà chỉ làm no bao tử, nên còn có tác dụng giúp ta giảm béo mập.

*- Các sinh tố và khoáng chất có tác dụng xúc tác trong việc biến hóa thức ăn trong cơ thể, có đầy đủ trong các loại thực phẩm.Tuy nhiên, ở người cao tuổi, sự ăn uống nhiều khi không được cân bằng, ta có thể thiếu một vài loại sinh tố nào đó. Vì vậy cũng nên dùng thêm một phân lượng sinh tố phụ trội. Tiện đây, xin nói qua về các chất chống-oxy-hoá và gốc-thoát-ly (free radicals ).Ai cũng biết là dưỡng khí là là một nhu yếu phẩm cho toàn bộ cơ thể.Thiếu dưỡng khí trong 3-5 phút, não bộ bị tê liệt, nín thở dăm phút, mặt trở nên xanh rờn. Vậy mà cũng chính caí Oxygene này lại gây ra một hiện tượng làm gỉ sét trong cơ thể, như là một chiếc xe hơi ném trong mưa gíó, không dùng đến. Số là, để có năng lượng điều hành, tế baò dùng dưỡng khí để đốt hoá chất, như chất đường trong máu.Trong khi làm công tác này, một vài đơn vị Oxygene mất đi một số điện tử, và trở nên những gốc-thoát-ly.Ðể thay thế những điện tử bị mất, gốc-thoát-ly bèn cướp các điện tử của các đơn vị Oxy khác, gây thiệt haị cho cơ thể về hóa tính cũng như cơ năng và có thể là một trong những nguyên nhân của tình trạng hoá già với da nhăn, thịt teo, xương mềm và môt số bệnh như ung thư, xơ cứng động mạch...Ðể chống laị phản ứng gây haị này, người ta dùng những antioxidant, mà 3 chât chính là sinh tố C, sinh tố E và Beta-Caroten.

4 - Vận Ðộng Cơ Thể

Ciceron có phát biểu :"Sự tập luyện và sự tự chủ gíúp con người duy trì được một phần lớn sức bền bỉ đã có dù rằng người ta đã vào tuổi lão suy". Ngày nay, nhiều người, nhất là các vị cao niên, cứ cho là mình phải giữ gìn và duy trì tiềm năng của cơ thể mình bằng cách take it easy về thể xác .Chúng ta quá nhấn mạnh vào sự phải nghỉ ngơi, dưỡng sức.Tập luyện làm gì cho phí sinh lực, mất calories, hao mòn cơ thể.Thực tế ra thì, cơ thể ta rỉ sét vì không-được-dùng-tới, nhiều hơn là, hao mòn vì dùng tới.Một đời sống tĩnh tại, có haị cho cả sức khoẻ cũng như sự trường thọ và đưa tới sự sớm hủy hoại về tâm thần cũng như thể xác. Các cơ thịt và khối xương teo lại, yếu đi ; tế bào mỡ to lên, chiếm chồ của bắp thịt, con người mập phệ ra, tim đập yếu, khả năng sử dụng dưỡng khí giảm, nuôi dưỡng kém, làm ta dễ mỏi mệt, uể oải chán nản. Con người trở nên kém linh động, di chuyển chậm chạp, buông suôi mọi việc, Nom Già Ði, một sự già trước tuổi.Sinh học đã chứng minh ngưng trệ đưa tới sụ thoái hóa.Nước chẳng lưu thông, nước thành thối, bẩn.( Ao tù, nước đọng ), mà cơ thể ta gồm 60% là nưóc, là chất lỏng. Cho nên, vào tuổi già mà tự cho mình sống một đời sống tĩnh taị , không vận động, thì chắc là bệnh hoạn cũng như sự chết sẽ đến rất mau. Sự sung sức của người còn trẻ là một quyền tự do lựa chọn, nhưng với người cao niên, nó là một cái gì chủ yếu (Option/Imperative ) Hãy nghĩ tới cái đồng hồ chạy bằng giây thiêù xưa kia. Nó ngưng chạy không phải nó hư mòn bay bể vỡ, mà nó cần lên dây thiều. Ta cũng vậy : Cũng cần tự lên dây thiều. Ích lợi của sự vận động cơ thể thì vô biên. Chỉ xin tóm lược là nó tăng sự nhịp nhàng cuả toàn thân, tim phổi tăng hiệu năng, huyết áp và cholesterol giảm;khớp xương co duỗi trơn chu;thịt xương cứng cáp; trí óc sáng suốt, nhậy cảm hơn, tâm thần thoải mái, yêu đời... tuổi Thọ cao hơn, để chiêm ngưỡng những thành qủa mà con cháu mình đạt được với sự đóng góp công lực của mình.

Hãy sắp đặt một chương trình tập luyện thích hợp với tuổi của mình, sức khoẻ của mình, hoàn cảnh, điều kiện của mình. Dành cho sự vận động một thì giờ ưu tiên và cố định trong ngày, coi sự vận động như một nhu cầu chứ không phải để giải trí, hãy tự lấy hẹn để vận động, rồi giữ hẹn đó như hẹn đi bác sĩ, đi vay tiền ngân hàng và kiên trì tiếp tục chương trình .Ðừng sợ hãi sự tập dươt.Hãy làm sao để sự tập dượt trở thành người bạn đồng hành, đồng chí cuả các cơ năng trong người mình. Sự bỏ đi không được dùng đến, sự sao lãng không chăm sóc, sự biếng nhác không vận động là những nguyên nhân đưa tới sự hao mòn, bệnh tật của cơ thể.Câu nói use it or lose it , đáng để ta ghi nhớ.

5.- Những Thói Quen Tốt

Ðã leo lên đến tuổi sáu nhăm một cách bình an thì ta đã có nhiều đóng góp tốt cho cơ thể ta trong những thuở thiếu niên, trung niên.Nhiều thói quen tốt hơn là những tật xấu.Thì bây giờ ta cũng tiếp tục như vậy mà đi, kiên định lập trường.Tứ đổ tường thì cũng cứ tránh, để tâm thân an lạc, gia đạo bình an, tài chánh ổn định. Tứ khoái thì giữ cho hài hòa, hợp luật trời và luật sinh hóa, chẳng nên thái qúa mà hao tổn tâm can, sức khỏe, nhất là với đệ Tam khóai.Có phải dùng Viagra thì cũng nên lựa phân lượng nhỏ thôi.

Trên đây là một số ý kiến đóng góp vào việc bảo trì và vận hành bộ máy tuy đã cũ, nhưng còn nhiều công dụng cho gia đình và xã hôị. "Xin hãy đừng kéo lê cái đầu máy, như một tên khờ ngốc mà hãy mang cuỉ đốt, nước và lửa đến như một tay nghề". Maria W. Chapman./.


BS Nguyễn Ý-ÐỨC

Free Web Hosting